Η λίστα ιστολογίων μου

Τρίτη 24 Φεβρουαρίου 2015

Αγγίζω, σημαίνει υπάρχω…

Τη στιγμή που κανείς δεν θέλει να είναι μόνος, τη στιγμή που ο καθένας μας αισθάνεται την ανάγκη να συντροφεύεται, κάτι που μπορεί να μας φέρει κοντά μοιάζει ώρες ώρες απειλητικό.
Το άγγιγμα. Αυτή η κίνηση εγγύτητας και συντροφιάς, η σιωπηλή δήλωση συγκατάβασης, νοιαξίματος και φροντίδας φαίνεται να είναι ριψοκίνδυνη ακόμα και για τους πιο τολμηρούς.
Κάποτε μου είπε μια νεαρή κοπέλα, πως όταν αγκαλιάζω τη μητέρα μου ή το σύντροφό μου αισθάνομαι κάτι να συμβαίνει μέσα μου. Σαν κάτι να κινείται. Απροσδιόριστο, άπιαστο αλλά ονειρικό.
Τη στιγμή που βλέπουμε πως οι λέξεις που λέμε δεν συμβαδίζουν με τα μη λεκτικά μηνύματα που στέλνουμε, αντιλαμβανόμαστε ωστόσο πως το άγγιγμα συνηγορεί στο ευ ζην, μεταδίδει μηνύματα, ασκεί ουσιαστική επίδραση στην επικοινωνία και στις σχέσεις.
Το άγγιγμα, από τη στιγμή που γεννιόμαστε αποτελεί τη μοναδική ευκαιρία επικοινωνίας και έκφρασης. Έρευνες αποδεικνύουν πια χωρίς αντίρρηση πως το άγγιγμα μεταξύ του βρέφους και της μητέρας του δεν αποτελεί μόνο μια απαραίτητη συνθήκη εδραίωσης ενός ασφαλούς δεσμού, αλλά πολύ περισσότερο το άγγιγμα από μόνο του είναι θεραπευτικό. Ναι με τη στενή σημασία του όρου.
Άλλωστε θεραπεία τι σημαίνει; Η θεραπεία προκύπτει από το θερμός και το άπτω, συνεπώς δεν είναι τίποτα άλλο από ένα ζεστό άγγιγμα. Και όσο συνδέουμε τη θεραπεία με την ιατρική τόσο ανακαλούμε εικόνες γιατρών να φορούν γάντια, μάσκες και οτιδήποτε άλλο προστατεύει από την επικινδυνότητα του αγγίγματος. Θα σκεφτεί κανείς πως η προστασία είναι ζητούμενο, αλλά τη στιγμή της οδύνης, του πόνου, της μοναξιάς τι είναι αυτό που θα κάνει ανακουφίσει;
Τα χέρια μπλέκονται, τα ακροδάχτυλα παιχνιδίζουν, οι παλάμες παλεύουν για το ποια θα επικρατήσει. Κρύβονται σε μια διάσταση τόσο προσωπική που αν τολμήσεις να την ψηλαφίσεις, έχασες. Κορμιά που λαχταρούν να αγγιχτούν, σάρκες που εκλιπαρούν να τις δαμάσεις. Χείλη διψασμένα για ένα άλλο ζευγάρι, αυτό που όταν το γευτείς, δεν θα’ ναι ξένο, θα ‘ναι γνώριμο, ή θα επιτρέψει να συστηθείτε μαζί σε μια καινούργια εμπειρία, αυτή της απόλυτης προσμονής. Της προσμονής για την ιδέα της απελευθέρωσης από κάθε τι που σε κρατάει πίσω, βάζοντας όρια που μόνο ο νους ελέγχει.
Αγγίζω σημαίνει έρχομαι κοντά. Σημαίνει γνωρίζω κάτι νέο, από μια άλλη διάσταση στην οποία ο φόβος ξεμακραίνει. Αγγίζω σημαίνει, σταματώ να βάζω όρια σε αυτό που γινόμαστε μαζί. Αγγίζω σημαίνει παρατάω τις ανησυχίες και γυμνός από κάθε αμφιβολία αφήνομαι. Όχι μόνο αφήνομαι σε σένα, αλλά αφήνομαι να με γνωρίσω καλύτερα. Αφήνομαι να μάθω πως μονάχος μου στερώ τη δύναμη της εγγύτητας. Αφήνομαι να ζήσω πλάι σου, έστω για μια στιγμή, δίχως ενοχές.
Άλλωστε, σχεδόν αντανακλαστικά έρχονται οι δεύτερες σκέψεις, που σαν δαιμόνια στέκουν έτοιμες να υψώσουν το δάχτυλο και σαν τη δασκάλα στο δημοτικό να σε μαλώσουν, γιατί επέτρεψες στον εαυτό σου να νιώσει πως είναι να μην είσαι μόνος.
Αγγίζω ένα βιβλίο και πριν το ξεφυλλίσω, νιώθω να διάβασα ήδη τον πρόλογό του. Κλείνω τα μάτια και αγγίζω ένα ρούχο και αισθάνομαι σαν να είναι έτοιμο να μου καλύψει μια ανάγκη που ποτέ πριν δεν είχα σκεφτεί, αλλά μόλις τη συνειδητοποίησα, κατάλαβα πως το κενό της ήταν ήδη εκεί.
Αγγίζω το σημείο που πονάω, για να επικοινωνήσω τη δυσφορία μου. Αγγίζω για να δηλώσω τη συμπαράστασή μου, τη συμπόνοια μου. Αγγίζω για να δείξω πως είμαι παρών. Αγγίζω σαν να μην χρειάζεται να συλλαβίσω ούτε μια λέξη ή αγγίζω επειδή δεν έχω λέξη να πω. Αγγίζω γιατί φοβάμαι να μιλήσω και έτσι σιγουρεύομαι πως θα καταλάβεις το μήνυμά μου. Αγγίζω γιατί διστάζω να σε κοιτάξω στα μάτια.
Σε αγγίζω και όσο πιο δυνατό είναι το άγγιγμά μου, τόσο δυνατότερο είναι αυτό που νιώθω για σένα. Έτσι θέλω να καταλάβεις.
Όχι το άγγιγμα δεν υποκαθιστά τις λέξεις, ούτε είναι εκεί να υπονοήσει αυτά που θέλω να σου πω. Δεν είναι εκεί για να δώσει ήχο στα λόγια μου. Κάνει όμως θόρυβο. Εκκωφαντικό, όχι δυσάρεστο, αλλά δυνατό. Τόσο που δεν μπορείς να πάρεις τα μάτια σου από πάνω του. Μου επιτρέπει να γίνω σαφής, όσο σαφής νομίζω πως είμαι.
Σε αγγίζω και μαγικά το σώμα μου συνηγορεί στην ευεργετική διάσταση αυτής της στιγμής. Οι καρδιακοί παλμοί πέφτουν, εκκρίνεται ωκυτοκίνη, και οι ορμόνες του στρες μειώνονται.
Μια αγκαλιά από μόνη της είναι ευεργετική. Και αυτός που αγκαλιάζεται βιώνει ακριβώς τις ίδιες ευεργετικές ιδιότητες από αυτόν που αγκαλιάζει. Σαν να γίνεται δίκαιη μοιρασιά στο παιχνίδι. Δεν θα χάσεις, γιατί νικητής δεν υπάρχει. Και όσο το σκέφτομαι καλύτερα, δεν υπάρχει καν παιχνίδι. Όχι, δεν είναι παιχνίδι. Είναι ευκαιρία.
Και αν σκεφτεί κανείς, πως όσο είμαστε παιδιά αγγίζουμε και μας αγγίζουν περισσότερο, μάλλον κάτι πάει στραβά όσο μεγαλώνουμε.
Ναι, τα ξέρω αυτά για τους κοινωνικούς κανόνες, ή τις οδηγίες περί καλής συμπεριφοράς. Ξέρω επίσης πως το πολιτισμικό πλαίσιο μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποθαρρυντικό για το άγγιγμα. Το άγγιγμα όμως μπορεί να γίνει ο κοινωνός σου, αυτό που θα βοηθήσει να μεταδώσεις ενσυναίσθηση, συμπόνια, παρηγοριά, ενθάρρυνση, υποστήριξη, φροντίδα, αγάπη. Και δεν φτάνει μόνο να τα νιώθεις, χρειάζεται να τα επικοινωνείς.
Βασίλειος Ν. Κιοσσές, Ψυχολόγος – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Προτεινόμενη Βιβλιογραφία
Jones, T. & Glover, L. (2014). Exploring the Psychological Processes Underlying Touch: Lessons from the Alexander Technique. Clinical Psychology & Psychotherapy. V. 21 (2), p. 140–153.


Η σημασία της ζεστής αγκαλιάς για τον καθένα...

Το φυσικό άγγιγμα και οι αγκαλιές είναι από τα ομορφότερα πράγματα που μπορεί να συμβούν σε έναν άνθρωπο, σε κάθε ηλικία και επηρεάζουν τη διάθεση, την ψυχική αλλά και τη σωματική του υγεία.

Τι συμβαίνει όταν κάποιος δεν έχει αρκετές αγκαλιές στη ζωή του; Επιστημονικές έρευνες σχετικά με τη σημασία της αγκαλιάς έχουν δείξει ότι τα ζώα που δεν είχαν αρκετή φυσική επαφή και ‘αγκάλιασμα’ με το είδος τους επιδείκνυαν επιθετική συμπεριφορά.

Αλλά και τα παιδιά που έχουν στερηθεί τη μητρική αγκαλιά –και όχι μόνο- κινδυνεύουν να έχουν περισσότερα προβλήματα στη συμπεριφορά, το συναίσθημα και την κοινωνική ζωή καθώς μεγαλώνουν. Παιδιά που μεγάλωσαν σε ορφανοτροφεία με καλές συνθήκες (καθαριότητα, φαγητό, και καλυμμένες βασικές ανάγκες), είχαν ψυχοκινητική καθυστέρηση, επειδή δεν είχαν αγκαλιές και συναισθηματικό δέσιμο με τα άτομα που τα φρόντιζαν.


Οι λόγοι που χρειαζόμαστε μια καλή αγκαλιά

Καταρχήν, το αγκάλιασμα δείχνει συναισθηματικό δέσιμο, νοιάξιμο, ψυχική εγγύτητα και ζεστασιά. Ποιος δε θέλει μια τέτοια θετική νότα στην καθημερινότητά του; Τώρα τα επιστημονικά ερευνητικά δεδομένα μας δείχνουν ότι οι αγκαλιές κάνουν καλό στην ψυχική και τη σωματική υγεία μας!
  

Το αγκάλιασμα μας κάνει να αισθανόμαστε όμορφα

Το θετικό συναίσθημα που συνοδεύει το αγκάλιασμα έρχεται από βαθιά μέσα μας, επειδή με την αγκαλιά εκκρίνονται ωκυτοκίνες, μια φυσική ορμόνη του οργανισμού που συνδέεται με το συναισθηματικό δέσιμο, τη σιγουριά και την ασφάλεια σε μια σχέση.

Αυτό σημαίνει ότι ο ανθρώπινος οργανισμός βιολογικά είναι φτιαγμένος να ‘δένεται’ με άλλους ανθρώπους.

  
Τα μωρά που έχουν πάρει πολλές αγκαλιές μεγαλώνοντας γίνονται λιγότερο στρεσαρισμένοι ενήλικες

«Μην πάρεις αγκαλιά το μωρό που κλαίει, θα το κακομάθεις!» είναι μια συχνή παραίνεση προς νέους γονείς. ΛΑΘΟΣ!!! Τα μωρά χρειάζονται την αγκαλιά του γονιού για να ηρεμήσουν, να αισθανθούν σιγουριά και ασφάλεια και να μεγαλώσουν και να γίνουν γερά παιδιά και ενήλικες.

Πρόσφατη έρευνα στο πανεπιστήμιο των ΗΠΑ Emory έδειξε ότι τόσο στα ποντικάκια όσο και στους ανθρώπους, η αφή και το αγκάλιασμα ήδη από τη μικρή ηλικία είναι πολύ σημαντικά για τη μείωση του στρες. Έτσι, τα μωρά που οι γονείς τους τα παρηγορούν με αγκαλίτσα, μεγαλώνοντας γίνονται ενήλικες που στρεσάρονται και αγχώνονται λιγότερο.


Το αγκάλιασμα μειώνει το στρες

Μια ζεστή αγκαλιά μπορεί να μειώσει την κορτιζόλη, την ορμόνη του στρες που παράγεται στο σώμα όταν το άτομο αισθάνεται πιεσμένο και στρεσαρισμένο.

Το αγκάλιασμα προκαλεί χαλάρωση στο σώμα και στέλνει μηνύματα ηρεμίας στον εγκέφαλο, που με τη σειρά του τα μεταδίδει σε άλλα σημεία του σώματος, με αποτέλεσμα να μειώνεται το στρες, το άγχος, η αίσθηση της πίεσης και να αυξάνεται η ηρεμία του ατόμου.


Το αγκάλιασμα μειώνει την αρτηριακή πίεση

Το έντονο στρες συνδέεται και με υψηλή αρτηριακή πίεση. Όταν κανείς μειώνει το στρες του, στέλνει μήνυμα χαλάρωσης στο νευρικό του σύστημα και ταυτόχρονα μειώνει και την αρτηριακή του πίεση.

Επίσης, η αίσθηση της αφής στο δέρμα ενεργοποιεί τα κύτταρα της πίεσης, που στέλνουν μήνυμα χαλάρωσης στην περιοχή του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.


Το αγκάλιασμα κάνει καλό στην καρδιά

Εκτός που το αγκάλιασμα κάνει ψυχολογικά καλό στην καρδιά και τα συναισθήματα, αποτελεί επίσης και καλό γιατρικό! Σε πανεπιστημιακή έρευνα στις ΗΠΑ βρέθηκε ότι ζευγάρια που δεν αγκαλιάζονταν είχαν αυξημένο καρδιακό παλμό (ελαφριά ταχυκαρδία) σε σχέση με ζευγάρια που αγκαλιάζονταν συχνά.
  

Το αγκάλιασμα βοηθάει στην καλύτερη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος

Στο επιστημονικό περιοδικό Psychological Science δημοσιεύτηκε πρόσφατα έρευνα που δείχνει ότι το αγκάλιασμα τονώνει το ανοσοποιητικό σύστημα.

Έτσι, κάποιος που έχει συχνές αγκαλιές από αγαπημένα του πρόσωπα, έχει ζεστές σχέσεις και κοινωνική υποστήριξη, όταν αρρωστήσει έχει λιγότερα και μικρότερης έντασης συμπτώματα σε σχέση με κάποιον άλλον που δεν έχει συχνές αγκαλιές και κοντινές σχέσεις στη ζωή του.


Το αγκάλιασμα μειώνει τους φόβους

Αγκαλιάζοντας ένα αγαπημένο πρόσωπο ή και ένα αγαπητό άψυχο αντικείμενο –όπως ένα αρκουδάκι- είναι αρκετό για να καταλαγιάσει τον φόβο των συμμετεχόντων σε πολλές έρευνες. Ακόμα και ένα απλό άγγιγμα στο χέρι μεταξύ συζύγων έχει βρεθεί ότι μειώνει το φόβο των ιατρικών εξετάσεων.


Το αγκάλιασμα μειώνει το συναίσθημα της μοναξιάς

Το αγκάλιασμα και η φυσική επαφή με έναν άλλο άνθρωπο είναι σημαντικά για μικρούς και μεγάλους.

Πανεπιστημιακή έρευνα του Ohio State University έδειξε ότι όσο μεγαλώνει ο άνθρωπος τόσο περισσότερο χρειάζεται αγκάλιασμα και φυσικό άγγιγμα από άλλους ανθρώπους, γιατί έτσι μειώνεται το συναίσθημα της μοναξιάς, αυξάνεται το συναίσθημα της συναισθηματικής ζεστασιάς και ‘δεσίματος’ και τα ψυχολογικά αυτά οφέλη συμβάλλουν στην ευεξία αλλά και την καλύτερη υγεία του ηλικιωμένου ατόμου.


Τα 7 είδη αγκαλιάς και η σημασία τους σε μια σχέση

Ανάλογα με το είδος του αγκαλιάσματος μεταξύ δύο ενηλίκων σε μια σχέση, μπορεί κανείς να συμπεράνει διάφορα πράγματα για το είδος της σχέσης που έχει και για το πώς ο/η σύντροφος βλέπει τη σχέση αυτή.

  
Το φιλικό αγκάλιασμα
Όταν ο φίλος ή η φίλη σας έρχεται από δίπλα σας και σας αγκαλιάζει με το ένα χέρι ενώ με το άλλο σας δίνει ένα ελαφρύ χτύπημα στην πλάτη, το νόημα είναι «είμαστε φιλαράκια». Τέτοιου είδους αγκάλιασμα δεν έχει ερωτική σημασία, αλλά δηλώνει ζεστά συναισθήματα, νοιάξιμο, και μια όμορφη σχέση, που όμως δεν πρόκειται απαραιτήτως να γίνει ερωτική.


Το νυσταγμένο αγκάλιασμα
Αυτή η μαγική στιγμή, όταν δυο άνθρωποι είναι δίπλα-δίπλα και ο ένας γέρνει και αφήνει το κεφάλι του να ξεκουραστεί στον ώμο του άλλου, ενώ τα σώματα είναι αγκαλιασμένα… Όταν συμβαίνει αυτό το αγκάλιασμα σημαίνει ότι τα άτομα νιώθουν ασφάλεια μεταξύ τους, χαλαρώνουν και αφήνονται.


Το ευγενικό αγκάλιασμα
Ή αλλιώς, το τυπικό αγκάλιασμα, όπως όταν χαιρετάμε μια ηλικιωμένη θεία και δε βλέπουμε την ώρα να αποτραβηχτούμε! Τέτοιου είδους αγκάλιασμα γίνεται όταν οι συνθήκες το επιβάλλουν και συνήθως οι συμμετέχοντες προσπαθούν να μην αγγίξουν ο ένας τον άλλον, ενώ διατηρούν ένα παγωμένο χαμόγελο στο πρόσωπό τους.

Τέτοιου είδους αγκάλιασμα μπορεί να συμβεί σε τυπικές σχέσεις ή σε πρώτο ραντεβού μεταξύ ντροπαλών ατόμων.


Το σφιχτό αγκάλιασμα της αρκούδας
Να ένα αυθεντικό, ζεστό, σφιχτό, γεμάτο νόημα αγκάλιασμα! Όταν δυο άνθρωποι που έχουν αισθήματα ο ένας για τον άλλον και έχουν καιρό να βρεθούν ή έχουν επιθυμήσει ο ένας τον άλλον και τελικά βρίσκονται, δε θέλουν να αφήσουν ο ένας τον άλλον!

Ανοίγει καθένας την αγκαλιά του και περικλείει μέσα της το άλλο άτομο, σφίγγοντας! Τα χαμόγελα και των δύο συμμετεχόντων είναι λαμπερά, ζωντανά και φωτίζουν τα πρόσωπά τους!

  
Το γρήγορο αγκάλιασμα
Ξέρετε το γρήγορο αγκάλιασμα με πεταχτά φιλιά στον αέρα, σταυρωτά στα μάγουλα, που την επόμενη στιγμή τελειώνει και καθένας στρέφεται στη μεριά του;

Αυτό το είδος αγκαλιάσματος δείχνει τη χαρά των ανθρώπων που συναντιούνται, διασταυρώνονται τα μονοπάτια τους, αλλά δείχνει επίσης και ότι καθένας είναι απασχολημένος με τα δικά του και θέλει να επιστρέψει σε αυτά.


Το παγωμένο αγκάλιασμα
Το χειρότερο είδος αγκαλιάσματος: όταν αγκαλιάζουμε κάποιον και ο άλλος παραμένει παγωμένος και σαν άγαλμα, οπότε ούτε δεν το ανταποδίδει ούτε και το ευχαριστιέται. Σε αυτή την περίπτωση αναρωτηθείτε τι πάει στραβά με το κρύο αυτό άτομο.

  
Το αγαπησιάρικο αγκάλιασμα
Αγκαλίτσα στον καναπέ, στο σινεμά, σε ένα παγκάκι, ένα ζευγάρι αγαπημένο που χάνεται ο ένας στην αγκαλιά του άλλου και νιώθει όοοομορφα… Ένα συναισθηματικό αγκάλιασμα που στέλνει το μήνυμα «σε αγαπώ, σε νοιάζομαι, νιώθω υπέροχα μαζί σου!».

Εσείς, πόσες αγκαλιές κάνατε σήμερα;


Dr. Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια